Hirschmanów

W miejsce dworu Hirschmanowie pobudowali pałac. Do zaprojektowania nowego domu zaangażowali w 1859 r. znanego architekta, Henryka Marconiego. Pałac otrzymał formę popularnej w 2. poł. XIX w. willi włoskiej - budowli opartej na wzorach zaczerpniętych z architektury włoskiego renesansu... Do skrzydła wschodniego przylegała oranżeria, która od południa zamknięta była odcinkowo. Ściany oranżerii przeprute były dużymi arkadowymi oknami i zwieńczone górą profilowanym gzymsem koronującym. 

Pałac był wielokrotnie przebudowywany - to zdjęcie chyba jest najbliższe pierwotnemu wyglądowi pałacu. Fot. Autor nieznany.

Elewacja frontowa pałacu, widoczna na zdjęciu posiadała wysunięty ku przodowi portyk kolumnowy z podjazdem. Boczne ściany portyku miały formę arkad filarowych, zaś dominującym akcentem ściany frontowej była wysoka, pół koliście zamknięta arkada utworzona z dwóch kolumn dźwigających odcinki belkowania oraz szczyt zakończony dwuspadowo i zwieńczony akroterionami.

Fragment oryginalnego projektu H. Marconiego... 

... Dom wiejski dla Wielm. Hirschman z Przeździatki.

Dzięki uprzejmości Pani Marzeny Hirschmann mogę, razem z Państwem, obejrzeć zdjęcie z rezydencji Hirschmanów w Przeździatce, wykonane w roku 1876.

>>>powiększenie

Podwieczorek na werandzie w Przeździatce w roku 1876. Z albumu Pani Marzeny Hirschmann.

Copyright © Marzena Hirschmann

Od lewej: Ludwik Hirszman, przed nim Maria Komierowska z Hirszmanów, za nią Zosia Wasilewska siostrzenica, stoi Szepówna siostrzenica,obok Stanisław Hirszman. dalej przy stoliku od lewej: Joanna Wasilewska matka Teresy Hirszman prababcia, Teresa Hirszman, matka Rawicza oraz Władzio Rawicz. Obok Stanisława Hirszmana stoi stary Schoppe stryj, za panią Teresą Hirszman lokaj. »

... Zbigniewa Malewicza

Zbigniew Malewicz nie zwlekając przystąpił w roku 1926 do odnowy pałacu, co spowodowało zmianę jego wyglądu - elewację frontową wraz z portykiem ozdobiono pełną balustradą.

Pałac w Przeździatce - widok po wykonaniu ozdobnej pełnej balustrady dachowej w roku 1926. 

Fotografia z albumu pani Heleny Chądzyńskiej z Malewiczów.

© Helena Chądzyńska

Dostrzegam w zamyśle projektodawcy barocco – "perłę o nieregularnym kształcie". Czyżby sentyment rodziny Malewiczów do Pałacu na Wodzie w warszawskim kompleksie pałacowo-ogrodowym w Łazienkach Królewskich - po przebudowie - uczynionej ręką naczelnego architekta Rzeczypospolitej Dominika Merliniego (Domenico Merlini) włoskiego architekta?

Życie w domu wiejskim w Przeździatce - za wysokim parkanem w pałacu zostało utrwalone na fotografiach, które są wklejone do dwóch albumów i zostały podarowane Sokołowianom przez Panią Helenę Chądzyńską z Malewiczów.

Rok 2009

W dniu 23 marca 2009 r. w Galerii Sokołowskiego Ośrodka Kultury odbyło się spotkanie z  Panią Heleną Chądzyńską z Malewiczów, córka ostatnich właścicieli Przeździatki.

Pani Helena wspominała swój szczęśliwy dom... 

Opowiadanie, ilustrowane fotografiami z rodzinnych albumów, odsłoniło wiele ciekawych kart z przedwojennej historii Przeździatki, Elżbietowa i Sokołowa.

 Kadry - Cyfrowe Studio Video "Grom" z Węgrowa.

Kończąc opowiadanie Pani Chądzyńska powiedziała: "Świetnie wyszły te foty. Uważam, że Sokołów to powinien znać, powinien te fotografie mieć. Ja bardzo chętnie oddam te fotografie...". 

Mam sentyment do Przeździatki i pałacu. Od roku 1949, pierwsze pięć lat mojego życia mieszkałem w sąsiedztwie pałacu - w oficynie mieszkalnej obok stylowego domu ogrodnika Jana Niewiadomskiego. Dlatego z wielką przyjemnością eksponuję fotografie z tych albumów - najbliższe opowiadaniom moich Dziadków, Rodziców i innych osób o życiu Państwa Malewiczów w Przeździatce.

Z albumu Pani Heleny Chądzyńskiej z Malewiczów

Galeria wybranych fotografii.

Przeździatka, Rodzice Helena i Zbigniew z piątką dzieci, Marysia siedzi na ławce, Hania i Witold stoją, Zbysio i Dzidzia w środku...